W piątek 20 października 2023 roku w południe, przy obiekcie AquaStar – stargardzkim centrum sportu i rekreacji na ulicy Szczecińskiej 35, uroczyście odsłonięty został symboliczny Panteon gwiazd stargardzkiego sportu.
Inicjatywa powstania tego upamiętnienia ludzi stargardzkiego sportu, zarówno obecnych, jak i już nieżyjących, wyszła od Wojciecha Makowskiego związanego ze Stargardzkim Centrum Kultury, wspierał ją też od początku Stanisław Kopeć, prezes Zachodniopomorskiej Rady Olimpijskiej.
Dziś w południe sami upamiętnieni sportowcy lub ich bliscy dokonali odsłonięcia 6 metalowych totemów – lamp, do których przymocowane są tabliczki z nazwiskami (po 3 nazwiska na 1 totemie). To przedstawiciele różnych sportowych dyscyplin.
Wisienką na torcie było odsłonięcie pięknej metalowej figury pływaka – skoczka, w kolorze mosiądzu, który jest przestrzennym odbiciem sgraffito znajdującego się na frontowej elewacji miejskiej pływalni.
Wykonawcą panteonu była stargardzka firma Metal Lab, prowadzona przez Piotra Błaszczyka i Karola Milczarka, specjalizująca się w projektowaniu i produkowaniu konstrukcji metalowo-szklanych. Merytoryczną pomocą służył im Marian Preiss, wieloletni stargardzki metaloplastyk.
Biogramy sportowców, których nazwiska znalazły się na tabliczkach pomógł przygotować kustosz Piotr Tarnawski z Działu Historii i Badań nad Społecznością Lokalną Muzeum Archeologiczno-Historycznego w Stargardzie.
- Władysław Wojtakajtis (ur. 1949 – zm. 2016) Dyscyplina sportu: pływanie
Wychowanek, zawodnik oraz trener Neptuna Stargard, dwukrotny olimpijczyk (Meksyk 1968 r.
oraz Monachium 1972 r.), wielokrotny Mistrz Polski, wielokrotny rekordzista Polski, zawodnik
AZS AWF Warszawa i AZS AWFiS Gdańsk, trener w Śląsku Wrocław i Ślęzy Wrocław, odznaczony
medalem Zasłużony dla Miasta Stargard. - Kurt Zombek (ur. 1930 r. – zm. 2019 r.) Dyscyplina sportowa: pływanie
Do grodu nad Iną przybył, wraz z małżonką Elżbietą, olimpijką, której był trenerem, z Górnika
Zabrze. Był jednym z pierwszych trenerów Neptuna Stargard, jego podopiecznymi było wielu
znakomitych pływaków stargardzkiego klubu, w tym olimpijczyk Władysław Wojtakajtis. Był on
także członkiem zarządu klubu Neptun jako trener kadry oraz członkiem zarządu Okręgowego
Związku Pływackiego w Szczecinie. - Wiesław Wraga (ur. 1963 r.) Dyscyplina sportowa: piłka nożna
Wychowanek stargardzkich Błękitnych, z którymi zagrał w ich pierwszym sezonie (1981/1982) w
II lidze. Jego talent został zauważony przez Widzew Łódź, w którym występował przez 8 lat, w
tym czasie zdobywając dwukrotnie 2. i 3. miejsce w polskiej ekstraklasie. Zaowocowało to grą w
europejskich pucharach i golem strzelonym główką Liverpoolowi. W 1983 r. grając w
reprezentacji Polski do lat 20 jako kapitan zdobył brązowy medal na mistrzostwach świata. - Janusz Olszewski (ur. 1958 r.) Dyscyplina sportowa: żeglarstwo Swoją karierę sportową rozpoczynał w Stargardzie, w sekcjach żeglarskich Młodzieżowego Domu Kultury i LKS Pomorze Stargard, następnie reprezentował barwy szczecińskich klubów. Wielokrotny Mistrz Polski, zajmował także czołowe lokaty w regatach w Polsce i za granicą. Uczestniczył w zawodach Przyjaźń 84, gdzie w klasie olimpijskiej Soling wywalczył z załogą (wraz z Ryszardem Chybińskim i Janem Kwiecińskim) 6. miejsce.
- Ryszard Chybiński (ur. 1958 r.) Dyscyplina sportowa: żeglarstwo Jego pierwszym klubem było LKS Pomorze Stargard, następnie kontynuował karierę w klubach szczecińskich. Wielokrotnie zdobywał Mistrzostwo Polski, z powodzeniem startował także w regatach w Polsce i za granicą. Podczas zawodów Przyjaźń 84 wraz z załogą w składzie z Januszem Olszewskim i Janem Kwiecińskim uzyskał 6. miejsce olimpijskiej klasie Soling.
- Jan Kwieciński (ur. 1955 r.) Dyscyplina sportowa: żeglarstwo Przygodę z żeglarstwem rozpoczynał w LKS Pomorze Stargard, a kontynuował ją w Ośrodku Sportów Wodnych Wierzchląd-Stargard i w szczecińskich klubach żeglarskich. Na swoim koncie ma złote i srebrne medale Mistrzostw Polski, brał także udział w zawodach Przyjaźń 84, na których w załodze z Januszem Olszewskim i Ryszardem Chybińskim wywalczył 6. miejsce w olimpijskiej klasie Soling.
- Ryszard Janik (ur. 1943 r.) Dyscyplina sportowa: koszykówka Przez całe swoje sportowe życie działał w Spójni Stargard, był szkoleniowcem drużyn juniorskich i seniorskich, który najdłużej pełnił stanowisko I trenera w Spójni (1966-1989). Pod jego wodzą, w ciągu kilkunastu lat, klub awansował z B-klasy do II ligi. Kiedy Spójnia, w 1994 r. awansowała po raz pierwszy do ekstraklasy był II trenerem, a w 1997 r., kiedy drużyna zdobywała wicemistrzostwo Polski był trenerem-konsultantem. Wychowawca wielu stargardzkich koszykarzy z kilku pokoleń.
- Marek Ładniak (ur. 1950 r.) Dyscyplina sportowa: koszykówka Wychowanek stargardzkiej Spójni, następnie duże sukcesy odnosił z Wisłą Kraków, z którą zdobył wszystkie medale Mistrzostw Polski oraz Puchar Polski. W tym czasie powoływany był do reprezentacji Polski, w której zagrał 156 razy, występując m.in. na mistrzostwach Europy. Na koniec swojej kariery powrócił do Spójni Stargard, w której zagrał w sezonach 1980-1985 i 1990/1991.
- Krzysztof Koziorowicz (ur. 1957 r.) Dyscyplina sportowa: koszykówka Karierę sportową rozpoczynał w Spójni Stargard, którą reprezentował jako zawodnik przez większość swojej kariery. Etap trenerski rozpoczynał także od stargardzkiej Spójni. Kiedy zespół zdobywał wicemistrzostwo Polski w 1997 roku, był asystentem trenera Tadeusza Aleksandrowicza. Następnie był m.in. trenerem reprezentacji Polski kobiet w koszykówce. Jako trener żeńskiej koszykówki był wielokrotnym mistrzem i wicemistrzem Polski z drużynami z Gdyni i Polkowic, prowadząc te drużyny zdobywał także Puchar Polski oraz osiągał sukcesy w europejskich pucharach. Trenował także męskie drużyny ekstraklasowe i 1-ligowe, a przypieczętował karierę trenerską ponownym awansem ze Spójnią Stargard do ekstraklasy w 2018 roku.
- Danuta Piecyk (ur. 1950 – zm. 2011) Dyscyplina sportowa: lekka atletyka Wychowanka LKS Pomorze Stargard. Następnie sportową karierę kontynuowała w Gwardii Olsztyn. Rekordzistka świata oraz ponad 20-krotna rekordzistka Polski, była sprinterką i płotkarką, mistrzynią Polski w biegach indywidualnych i sztafetowych. Jako reprezentantka Polski startowała na Igrzyskach Olimpijskich w Monachium (1972 r.) oraz na halowych Mistrzostwach Europy (1973 r. i 1975 r.), w których w sztafecie zdobyła dwa brązowe medale.
- Jerzy Cieśla (ur. 1934 – zm. 1987) Dyscyplina sportu: lekkoatletyka Współzałożyciel LKS Pomorze Stargard, trener, działacz. Pracę szkoleniową łączył z pracą naukową na szczecińskich uczelniach, jako jedyny w województwie uzyskał najwyższy stopień trenera klasy mistrzowskiej w lekkiej atletyce. Wychował wiele mistrzyń Polski w konkurencjach indywidualnych i sztafecie, jego podopieczne były rekordzistkami Polski i świata, brały udział w igrzyskach olimpijskich, zawodach Przyjaźń, Uniwersjadzie, mistrzostwach świata, Europy oraz Polski.
- Tadeusz Świniarski (ur. 1917 – zm. 2007 r.) Dyscyplina sportowa: lekkoatletyka Jeden z założycieli oraz pierwszy prezes Błękitnych Stargard, najstarszego polskiego klubu sportowego na Pomorzu Zachodnim. Ze względu na łączenie funkcji działacza i sportowca nazywany był w Stargardzie „latającym prezesem”. A przygodę z lekkoatletyką rozpoczął jeszcze przed wojną w klubach poznańskich. Uczestniczył, jako reprezentant Polski, w pierwszych powojennych lekkoatletycznych Mistrzostwach Europy w Helsinkach w 1946 r. startując w biegu na 3000 m z przeszkodami. Kilkukrotnie, przed i po II wojnie światowej, zdobywał tytuł Mistrza Polski w biegach sztafetowych.
- Bernard Pruski (ur. 1929 – zm. 2018) Dyscyplina sportowa: kolarstwo Urodzony w Strzyżnie, po II wojnie światowej wraz z rodziną pozostał na Pomorzu i zamieszkał w Stargardzie do końca życia, był nie tylko zawodnikiem ale także trenerem i działaczem, dwukrotny reprezentant Polski w Wyścigu Pokoju (w 1957 r. zajął 5. miejsce i był najlepszym z Polaków). W 1960 r. został Mistrzem Polski w drużynowej jeździe na 100 km. Jako trener poprowadził kolarską reprezentację Austrii na Igrzyskach Olimpijskich w Monachium (1972 r.) i w Montrealu (1976 r.).
- Kazimierz Wąsaty (ur. 1954 r.) Dyscyplina sportowa: kolarstwo Uprawiał kolarstwo szosowe oraz torowe, był zawodnikiem sekcji kolarskiej LKS Pomorze Stargard, a później WLKS Gryfa Szczecin. Kilkukrotnie zdobywał mistrzostwo Polski na torze w drużynie, zajmował także czołowe miejsca w wyścigach kolarskich na szosie w Polsce i za granicą, był członkiem kadry narodowej w kolarstwie.
- Zbigniew Szajewski (ur. 1914 – zm. 1997) Dyscyplina sportowa: zapasy Przed II wojną światową był zawodnikiem sekcji zapaśniczych warszawskich klubów, natomiast po wojnie przybył na Pomorze Zachodnie, gdzie reprezentował kluby szczecińskie oraz LZS Stargard. Uczestnik igrzysk olimpijskich w Berlinie (1936 r.) i Helsinkach (1952 r.), był pięciokrotnym Mistrzem Polski w zapasach w stylu klasycznym i stylu wolnym, był także trenerem, działaczem i sędzią.
- Władysław Stecyk (ur. 1951) Dyscyplina sportowa: zapasy W swojej karierze sportowej reprezentował barwy LKS Zielonych Stargard i Grunwaldu Poznań. Specjalizował się w stylu wolnym w wadze muszej i koguciej, wielokrotny medalista Mistrzostw Polski, Europy i Świata, trzykrotnie występował na Igrzyskach Olimpijskich (1976 r. – Montreal, 1980 r. – Moskwa, 1988 r. – Seul) zdobywając w 1980 r. srebrny medal.
- Zenon Świętoński (ur. 1950 r. – zm. 2005 r.) Dyscyplina sportowa: koszykówka, siatkówka Trener siatkówki i koszykówki, pedagog, jego wychowankami było wielu młodych sportowców m.in. Adam Hrycaniuk, Hubert Mazur czy syn Tomasz Świętoński. Jako II trener był współtwórcą (razem z Ireneuszem Purwinieckim) największego sukcesu w historii sportu młodzieżowego Spójni Stargard – mistrzostwa Polski juniorów starszych.
Uroczystość odsłonięcia panteonu poprowadził Sławomir Stańczyk, specjalista ds. imprez i współzawodnictwa w Ośrodku Sportu i Rekreacji w Stargardzie.
Więcej ZDJĘĆ z dzisiejszej uroczystości. Nasza relacja LIVE z odsłonięcia figury pływaka.
Panteon gwiazd ma swoją internetową STRONĘ.
Przy okazji odsłonięcia Panteonu gwiazd wręczone zostały srebrne medale Polskiego Komitetu Olimpijskiego dla Miasta Stargard i dla prezydenta Stargardu, za zasługi i promocję ruchu olimpijskiego w Polsce.
To czwarty taki panteon w województwie zachodniopomorskim. Pierwszy był w Dziwnowie, drugi w Wałczu, a trzeci w Koszalinie.
Według zamówienia Ośrodka Sportu i Rekreacji w Stargardzie, wykonanie panteonu wraz z zagospodarowaniem terenu krytej pływalni miejskiej przy ul. Szczecińskiej 35 w Stargardzie, pochłonęło ok. 300 tys. zł.